Ομιλία ΓΓ ΥΔΔΑΔ στο 1ο Συνέδριο για την Ασφαλή Πλοήγηση στο Διαδίκτυο
Divani Caravel
8-2-2012
Αξιότιμε κύριε Αντεισαγγελεύ του Αρείου Πάγου,
Κύριοι Δικαστές και Εισαγγελείς,
Κύριε Αστυνομικέ Διευθυντά,
Κυρίες και κύριοι σύνεδροι,
Θα ήθελα κατ’ αρχάς να σας ευχαριστήσω για την τιμητική προς το πρόσωπό μου πρόσκληση στο σημερινό συνέδριο με αφορμή την παγκόσμια ημέρα για την ασφαλή πλοήγηση στο διαδίκτυο. Η επίκαιρη θεματολογία, με δεδομένη, ιδιαίτερα, την έξαρση της ηλεκτρονικής εγκληματικότητας αλλά και τη σημαντική πρόοδο στην καταπολέμησή της, επιβεβαιώνει τη σπουδαιότητα της σημερινής συνάντησης και τη σημασία των απόψεων που θα παρουσιάσουν οι εκλεκτοί και εξειδικευμένοι εισηγητές.
Το διαδίκτυο και ο αχανής κυβερνοχώρος του συνθέτουν το πλέον σύγχρονο πεδίο εφαρμογής της βασικής αρχής που θέλει την ανθρώπινη δραστηριότητα και την κοινωνική πραγματικότητα να προπορεύονται της νομικής τους ρύθμισης, πολλές φορές με ιδιαίτερα ταχείς ρυθμούς. Η αλματώδης τεχνολογική πρόοδος που ξεκίνησε τον προηγούμενο αιώνα και συνεχίζεται αμείωτη μέχρι τις μέρες μας δημιουργεί πρωτόγνωρες τεχνικές δυνατότητες για κάθε άνθρωπο ανεξάρτητα από οικονομικά ή άλλα κοινωνικά κριτήρια.
Στη σύγχρονη, παγκόσμια Κοινωνία της Πληροφορίας, το έδαφος για την ανάπτυξη μιας νέας, εύκολης, ανέξοδης, ανώνυμης και σχεδόν ανεξιχνίαστης εγκληματικότητας παραμένει πρόσφορο. Κατά συνέπεια, οι προκλήσεις και οι απαιτήσεις που ανακύπτουν για το Νόμο και τους εφαρμοστές του γίνονται ακόμη πιο πιεστικές.
Σήμερα, οι Νέες Τεχνολογίες είναι ελεύθερα προσβάσιμες σε απεριόριστο αριθμό προσώπων. Ένας ηλεκτρονικός υπολογιστής αρκεί για να διακινηθεί ανώνυμα κι ανεύθυνα μεγάλος όγκος πληροφοριών ή δεδομένων, εκμηδενίζοντας κάθε γεωγραφικό ή χρονικό εμπόδιο. Αν προσπαθήσουμε, ωστόσο, να διαβάσουμε πίσω από τις γραμμές της τεχνολογικής προόδου, θα διαπιστώσουμε ότι πέρα από τα προφανή οφέλη που κάθε εξέλιξη της πληροφορικής συνεπάγεται για την προσωπική, κοινωνική και επαγγελματική ζωή, είναι πολλοί και σοβαροί οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν για τους χρήστες του internet και τα δικαιώματά τους.
Η αδιάκοπη και άμεση ροή πληροφοριών στο παγκόσμιο διαδικτυακό χώρο δεν γνωρίζει σύνορα και σημεία ελέγχου. Ψηφιακά, άυλα δεδομένα και πολυμέσα διακινούνται με μεγάλη ευκολία και ταχύτητα. Πολλά από αυτά διαθέτουν χαρακτήρα ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων. Η γενετήσια ελευθερία, η ανηλικότητα, η τιμή, η περιουσία είναι μόνο τα σημαντικότερα από μια ευάριθμη ομάδα έννομων αγαθών που απειλούνται από ένα νέο, μέχρι πρότινος άγνωστο, είδος εγκληματικότητας, το οποίο πλέον, χωρίς υπερβολή, κατέχει τη «μερίδα του λέοντος» στα αστυνομικά και δικαστικά στατιστικά στοιχεία.
Είναι αλήθεια ότι η αποτελεσματική νομοθετική προσέγγιση του διαδικτύου και η κανονιστική οριοθέτηση της ανθρώπινης δραστηριότητας στο internet απαιτεί στενή συνεργασία και συντονισμό ενεργειών πολλών φορέων. Η διακινδύνευση βασικών ανθρώπινων δικαιωμάτων και οικονομικών συμφερόντων, μέσω της απρόσεκτης ή αφελούς χρήσης της τεχνολογίας, γεννά την ανάγκη για διαρκή ενημέρωση των χρηστών του διαδικτύου και συνεχή επιμόρφωση των Αρχών που είναι αρμόδιες για την καταπολέμηση της ηλεκτρονικής παραβατικότητας.
Η σημερινή ημέρα προωθεί αυτήν ακριβώς την ανάγκη για ευαισθητοποίηση της κοινωνίας προς τον σκοπό δημιουργίας συνθηκών ασφαλούς πλοήγησης. Με απόλυτη επίγνωση των θετικών διαστάσεων του διαδικτύου, οφείλουμε να εξετάσουμε με μεγάλη σοβαρότητα και υπευθυνότητα τα φαινόμενα εκμετάλλευσης της ανικανότητας, της απειρίας ή του εθισμού του μέσου χρήστη, και να εντοπίσουμε τα ευρύτατα περιθώρια που η τεχνολογία αφήνει για παραβατικές και αντικοινωνικές συμπεριφορές.
Στο πλαίσιο αυτό, η αγαστή συνεργασία των δικαστικών και διωκτικών Αρχών αποτελεί μονόδρομο για την ολοκληρωμένη αντιμετώπιση κάθε διαδικτυακής παθογένειας. Η υποδειγματική και διεθνούς ακτινοβολίας δράση της ελληνικής Υποδιεύθυνσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος αποδεικνύει με τον πιο εμφατικό τρόπο το γεγονός ότι η ασφάλεια του διαδικτύου και η καταπολέμηση της νέας ηλεκτρονικής εγκληματικότητας αποτελεί βασική μέριμνα και φροντίδα της Πολιτείας.
Παράλληλα, η συνεχής επιμόρφωση των Ελλήνων δικαστών και εισαγγελέων σε σχέση με τις νέες τεχνολογίες έχει προ πολλού καταρρίψει το αρχετυπικό μοντέλο του «δικαστή παλαιάς σχολής», στο γραφείο του οποίου η τεχνολογία δεν έχει καμία θέση. Με τα κατάλληλα τεχνικά εργαλεία, με ολοκληρωμένη, διαρκή κατάρτιση και έχοντας πάντοτε τη στέρεη και αξιόπιστη βοήθεια των εξειδικευμένων αστυνομικών Αρχών, το ελληνικό δικαστικό σύστημα αποκτά την ευελιξία, τη μεθοδικότητα και την εξωστρέφεια που απαιτείται για την άμεση διερεύνηση των αδικημάτων, την ολοκληρωμένη συγκέντρωση του απαραίτητου ανακριτικού υλικού και την ορθή απονομή της Δικαιοσύνης.
Είναι αυτονόητη η διαχρονική υποχρέωση της Πολιτείας και του Υπουργείου Δικαιοσύνης για συνδρομή και υποστήριξη του δικαστικού έργου σ’ έναν τόσο κρίσιμο και συνεχώς μεταβαλλόμενο χώρο όπως το διαδίκτυο. Με σειρά διατάξεων μεριμνούμε για την ταχεία εκδίκαση των υποθέσεων ηλεκτρονικής εγκληματικότητας, διαφυλάσσοντας ένα ιδιαίτερα αυστηρό πλαίσιο ποινών. Παράλληλα, διατηρούμε ανοικτό δίαυλο επικοινωνίας των δικαστικών υπηρεσιών και του Υπουργείου μας με την Ελληνική Αστυνομία, το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και την Ανεξάρτητη Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών.
Ο συντονισμός ενεργειών και η συνεννόηση των εμπλεκόμενων φορέων αποδίδει ήδη καρπούς. Οφείλουμε ωστόσο να συνεχίσουμε να αναζητούμε τρόπους για τη διατήρηση και τη βελτίωση της συλλογικής μας προσπάθειας με σκοπό τη διαμόρφωση ενός ασφαλούς διαδικτυακού περιβάλλοντος.
Καταλήγοντας, επιτρέψτε μου να εκφράσω την προσωπική μου βεβαιότητα ότι η συνεργασία των αρμόδιων Αρχών θα εξακολουθήσει να εντείνεται και να αναβαθμίζεται. Ο αποτελεσματικός αστυνομικός έλεγχος του διαδικτύου και η ποιοτική και ταχεία απονομή της Δικαιοσύνης καλούνται να λειτουργήσουν ως «συγκοινωνούντα δοχεία» για τον περιορισμό και τη ριζική αντιμετώπιση της ηλεκτρονικής εγκληματικότητας.
Σ’ αυτό το πλαίσιο, εύχομαι το σημερινό συνέδριο να αποτελέσει απλώς την αρχή για μια σειρά ανάλογων προσπαθειών επιμόρφωσης και μια εξαιρετική ευκαιρία για γόνιμη ανταλλαγή απόψεων.
Σας ευχαριστώ πολύ.